กลุ่มทัศนะเกี่ยวกับจิตวิเคราะห์ (Psycho – Analism)

ผู้นำกลุ่มนี้ คือ ศ.ดร. ซิกมันด์ ฟรอยด์ ชาวออสเตรีย (ค.ศ. 1856 – 1936 ) เป็นผู้เชี่ยวชาญ ด้านเคมี สรีรวิทยา และประสาทวิทยา แนวความคิดของเรามีอิทธิพลมากต่อวงการแพทย์ (ด้นจิตเวช) เขามีความเชื่อว่า ความปรารถนา ความต้องการหรือแรงกระตุ้น (Drive =แรงขับ) ภายในของมนุษย์ เป็นสาเหตุให้เกิดพฤติกรรมหรือลักษณะนิสัยต่าง ๆ และเป็นจิตใต้สำนึก ซึ่งมีอิทธิพลต่อพฤติกรรมมนุษย์ในที่เก็บกด ก้าวร้าว และก่อให้เกิดพฤติกรรมทางเพศ
เขาได้สรุปองค์ประกองสำคัญของจิตใต้สำนึก (บุคลิกภาพของจิต) ไว้ 3 ประการ คือ
1. อิด (Id) หมายถึง ความต้องการ แรงขับขั้นพื้นฐาน หรือเรียกว่า สัญชาติญาณ (Instince) ตัณหาความอยาก( โลภะ โทสะ โมหะ)
2. อีโก้ (Ego) ทิฎฐิมานะ ความถือตัวตนของแต่ละคน เป็นตัวที่คอยทำตามคำสั่งของจิต จิตจะสั่งให้ทำดี ทำชั่ว คิดดี คิดชั่ว ถ้าอิดมีคำสั่งตัวอีโก้ ตัวตนก็จะมีพลังรุนแรงตามไปด้วย
3. ซูเปอร์ อีโก้ (Super Ego) ความนึกคิดฝ่ายดีหรือจิตที่เป็นกุศล ยึดมั่นในคุณธรรมจริยธรรม หลักศาสนา วัฒนธรรมประเพณี กฎ ระเบียบ ปทัฎฐานทางสังคม ซึ่งเป็นสิ่งที่ยึดเหนี่ยวควบคุมป้องกันมิให้แสดงพฤติกรรมตามอำนาจของ Id และ Ego ในระเบียบวินัยความถูกต้องดีงาม
และฟรอยด์ ยังมีความเชื่อว่า พฤติกรรมของมนุษย์มีผลสะท้อนจากอิทธิพลความต้องการทางเพศ (แรงขับทางเพศ = Sexual Drive) ซึ่งเป็น 4 ขั้น ดังนี้
1. ความพอใจที่ปาก (Oral Stage) เริ่มในวัยทารก ซึ่งชอบอมและดูดสิ่งต่าง ๆ เป็นพิเศษ เช่น นิ้วมือ นมแม่ เป็นต้น (ช่วงแรกเกิด – 2 ขวบ)
2. ความพอใจที่การขับถ่าย (Anal Stage) ความต้องการพอใจอยู่ที่การขับถ่ายปัสสาวะรดที่นอน เสร็จแล้วจะมีความสุข สบายใจมากยิ่งขึ้น
3. ความพอใจอยู่ที่อวัยวะเพศ (Phallits Stage) เด็กจะรู้สึกพอใจกับการจับต้องอวัยวะเพศของตน และมีความรู้สึกรักพ่อแม่ ซึ่งมีเพศตรงข้ามกับตน
4. ความพอใจเมื่อได้สนใจเพศตรงข้าม (Genital Stage) เด็กวัยรุ่นหรือผู้ใหญ่จะรู้สึกพอใจเมื่อตนสนใจหรือรู้จักเพื่อนต่างเพศ
การนำไปประยุกต์ใช้ทางการศึกษาเรียนรู้
1. พฤติกรรมทุกอย่างเกิดจากสิ่งเร้าที่มีความหมายต่างกัน และเกิดจากความต้องการหรือแรงขับ (Need or Drive)
2. สาเหตุของพฤติกรรมบางอย่างเห็นหรือสังเกตได้ยาก ( เป็นความเก็บกดภายใน)
3. เน้นเรื่องการพัฒนาจิตสำนึกที่ดี
4. พฤติกรรมทางเพศเกิดจากพัฒนาการที่เป็นแรงขับทางเพศ 4 ขั้น
5. ทฤษฎีจิตวิเคราะห์ของฟรอยด์ เปรียบสภาพจิตของมนุษย์เหมือนก้อนน้ำแข็ง
1. เปรียบเทียบแนวคิดกลุ่มจิตวิเคราะห์กับแนวคิดหลักธรรมทางพุทธศาสนา
สมาธิ ภาวนา